آب برای حیات لازم است
حتی آب را ضروری تر از انرژی می دانند زیرا
اگر بدن قادر است بدون دریافت غذا چندین هفته زنده بماند ، بدون آب
نمیتواند بیش از چند روز بدون ایجاد اختلالات بسیار شدید ، به زندگی ادامه
دهد. به بازار آمدن اقسام نوشیدنی ها با خواص مختلف ، دلیل آخرین
مصاحبه ایسنا با متخصص تغذیه ، پروفسور تامی جی است . او در گفتگو با
خبرگزاری ایسنا ، علوم پزشکی ایران ، از نیاز وافر بدن به آب ، نقش آب در
فعالیت های فیزیکی و شرایط آب آشامیدنی سالم سخن می گوید .
بدن انسان روزانه به چقدر آب و یا مایعات احتیاج دارد ؟
به
گفته” ال . سی . ال ونسان “ زندگی با از دست دادن آب ، جوانی است که به
پیری نزدیک می شود. این جمله معروف ، نمایانگر نقش حیاتی آب در سلامتی است
. شاید درست باشد اگر بگوییم . زندگی بدون آب یعنی مرگ .
اما درخصوص
میزان نیاز بدن به مایعات ، نیازی که سلولهای بدن به آب دارند ، هرگزمتوقف
نمی شود زیرا کلیه فعالیت های بدن خصوصا سوخت و ساز در گرو وجود آب است .
هر انسان روزانه به 2300 سی سی آب احتیاج دارد که 1000 سی سی آن از آب
موجود در مواد غذایی ، 1000 سی سی از نوشیدنی ها و 300 سی سی از
اکسیداسیون مواد تامین می شود. بد نیست بدانید بدن ، دائما در معرض از دست
دادن آب است . پوست و شش ها 800 سی سی ، مدفوع 100 سی سی و ادرار ، 500 تا
900 سی سی آب را از بدن خارج می کنند.
فعالیت های روزانه و ، میزان آب دریافتی
قطعا
. فعالیت های عضلانی با از دست دادن آب برای تنظیم درجه حرارت بدن همراه
است و هر چه فعالیت سنگین تر و طولانی تر باشد ، مقدار اتلاف آب بیشتر است.
در
عین حال فعالیت عضلانی با تغییرات همودینامیک ( افزایش جریان خون و فشار
خون ) نیز همراهند پس حجم پلاسما را نیز تا 20 - 15 درصد کاهش می دهند.
باید توجه داشت که هرچه در معرض فعالیت های شدید تر و هوای گرمتر باشیم نیاز به آب ، افزون تر می شود پس باید آب بیشتری نوشید.
- خود شما چقدر در روز آب می نوشید و اگر شخصی به دلایل مختلف نتواند آب کافی به بدن خود برساند ، چه اتفاقی می افتد ؟
من شخصا در روز 15 لیوان آب می نوشم ! دلیل آن را نیز بعد از پاسخ به قسمت دوم سوال خواهم گفت .
اما
در خصوص کاهش آب بدن : از دست رفتن آب بدن به هر دلیلی باشد ، باعث کاهش
توان کار بدن می شود ( از دست دادن 2 درصد مایع ؛ معادل 5/1لیتر برای یک
فرد 70 کیلویی ، موجب کاهش 20 درصد توان کاری و از دست دادن 4 درصد مایع،
موجب کاهش تقریبا نیمی از توان فرد است ) .
قبل از پرسیدن سوال بعدی ،
می خواهم یک تکنیک جدید تغذیه را برای همه، خصوصا کسانی که علاقه به کم
کردن وزن دارند بازگو کنم . به بدن خود عادت دهید تا قبل از تشنه شدن آب
بنوشید ؛ اگر پوست شادابتر ، بدن خوش فرم تر و سلامتی بیشتر می خواهید .
فراموش نکنید آب درجه حرارت معمولی داشته باشد و خیلی سرد و گرم نباشد.
این
همان دلیل زیاد آب نوشیدن من است . حتما در اخبار پزشکی شنیده اید باید
روزی 8 لیوان آب مصرف کرد. من معتقدم نباید برای بدن خود ،
" باید " تعیین کرد !! اگر سموم بدن شما زودتر از بدنتان خارج شوند ، اشکالی پیش می آید ؟!
- پروفسور از میان مایعاتی که امروزه در بازار وجود دارند ، کدام بیشتر می توانند جای آب را بگیرند ؟
هیچکدام
. هیچ نوشیدنی تا امروز بهتر و مفید تر از آب دیده نشده است . آب
تنها آشامیدنی واقعا لازم است . اگر شما فردی باشید که معتاد به مصرف کردن
چای و قهوه باشید بدون مصرف چای و قهوه نمی میرید اما بدون آب قطعا فرصت
زندگی نخواهید داشت.
چگونه کیفیت آب مصرفی را بالا ببریم؟
همانطور
که می دانیم کیفیت آب شهری تاثیر به سزایی در سلامت تک تک شهروندان دارد.
آب مصرفی هر شهر با توجه به منابع آبی موجود از طریق رودخانه ها، دریاچه ها
و یا منابع زیرزمینی تامین می شود.
آب در شکوفایی اقتصادی، صنعتی و
آبادانی یک منطقه نقش کلیدی دارد. بسیاری از دولتمردان و شهروندان سهم عمده
ای در حفظ سلامت آب دارند. اداره منابع طبیعی هر استان دارای تعدادی هیات
مشاورین است که با مطالعه و تحقیق در مورد کیفیت و چگونگی استفاده از آب
رودخانه ها و منابع زیرزمینی می پردازند.
در واقع مشکلات و معضلات آب
آشامیدنی نتیجه سهل انگاری و بی دقتی برخی افراد است. که بدین ترتیب آب به
انواع رسوبات آلوده گشته و به آبراهه ها می ریزد این آبراهه ها به رودخانه
ها و یا منابع آبی زیرزمینی منتهی می شود و اگر این آب آلوده به رودخانه ها
بریزد ماهی ها و حیات وحش منطقه را دچار مرگ و میر و تلفات می کند و محیط
زیست را آلوده کرده و در نهایت کیفیت آب را پایین آورده و سلامت جامعه را
مورد تهدید قرار می دهد.
چندین مورد را می توان به عنوان منشا آلودگی آب
نام برد: زباله های شهری، زباله های روستایی، سرریز شدن فاضلاب، ریختم
زباله ها و مواد سمی در محیط زیست، از بین رفتن زیست گاه هایی مانند باتلاق
ها، رسوب سازی مفرط آبها و وجود برخی گونه های جانوری مانند ماهی کپور.
همه
ما به نوعی در آلوده کردن آب نقش داریم بنابراین می بایست تلاش خود را
برای ممانعت از این عمل به کار بندیم. ما می توانیم تنها با یک تغییر جرئی
در عادات و شیوه زندگی کیفیت آب مصرفی را بالا ببریم.
چه کنیم؟
منابع
آبی اطراف محل سکونت خود را به خاطر بسپارید و در صورت مشاهده هر گونه
تغییر جزئی و یا کلی اعم از وجود لکه های روغن بر روی آب، وجود ماهی های
مرده در آب و تغییر رنگ آب سریعاّ مراتب را به اطلاع اداره منابع طبیعی و
یا آب و فاضلاب استان برسانید.
شما هم می توانید در حفظ سلامت آب نقش
عمده ای را داشته باشید بدین ترتیب که روغن موتور ماشین تان را در محیط
زیست تخلیه نکنید. البته در کشور های پیشرفته جهان سازمان بازیافت روغن
موتور مصرف شده و غیرقابل استفاده را جمع آوری کرده و آن را بازیافت می کند
اما متاسفانه این کار در ایران انجام نمی گیرد.
در واقع با ریختن روغن
موتور در خیابان و یا جریان فاضلاب در واقع روغن موتور را به رودخانه ها و
باتلاق ها ریخته اید. آیا می دانید که تنها 5 لیتر روغن موتور که معادل
نیمی از روغن تعویض شده یک اتومبیل است لایه ای از روغن را تشکیل می دهد که
با آن می توان دریاچه ای با مساحت 10 کیلومتر را پوشاند_مساحتی برابر با 2
زمین فوتبال
پوشش روغنی بر روی آب از تابش نور آفتاب به آب و همچنین
رسیدن اکسیژن هوا به ماهی ها و موجودات آبزی در رودخانه ها و دریاچه ها
جلوگیری می کند و علاوه بر این ترکیبات سمی موجود در روغن حیات آبزیان و
حیات وحش و مردم منطقه را به مخاطره می اندازد.
باز هم درباره آب
آب
یک مایع حیات بخش است که بخش اعظماز وزن بـدن انـسـان را بـه خـود اخـتـصاص
دادهاسـت. 3/2 و یـا %70 وزن بـــدن انســان را آبتشـکـیـل می دهـد. بــدن
یــک انـسـان بـا وزنمـتـوسـط 75 کیـلوگـرم حـاوی 50-40 لـیــتر
آبمیـــباشد. میـزان آب بدن مردان اندکی از زنانبیـشــتر است. با افـزایش
سن نیز از میزان آببـدن کـاستـه مـــی گـــردد. %83 خــون، %75 عـضـلات،
%74 مــغز، %22 استخوانها و %25 چربیهای بدن از آب تشکیل یافته است.
همانطور
که مشاهده کردید آب برای بدن بسیار ضروری و حیاتی میباشد. انسان تنها قادر
است 10-5 روز بدون آب زنده بماند. بدن بزرگسالان در طی روز 3-2
لیتر آب از دست میدهد که برای جبران آن باید مجددا آب بنوشند تا آب از
دست رفته را مجددا به بدنشان بازگرداند. بطور متوسط هر فرد در طول روز
نیاز به نوشیدن 2 لیتر آب و یا 8 لیوان آب دارد.
از کلیه قوانین و محدودیتهای حفاظت آب که ممکن است در محل زندگی شما اعمال شود، آگاه شوید و از آن تبعیت کنید.
از آب حفاظت کنید، چون زندگی ما به آن وابسته است. هیچگاه به دلیل اینکه فرد دیگری مسوول پرداخت آب بها است، آب را هدر ندهید.
موقع مسواک زدن شیر آب تصفیه شده را باز نگذارید.
هنگام استحمام در فاصله بین شستن بدن و سرشویی، لزومی ندارد که شیرآب به طور پیوسته باز باشد.
برای آب دادن به درختان، درختچه ها، بوته ها و گلها، از روش آبیاری قطره ای استفاده کنید.
برای دوش گرفتن
در حمام، زمان بگیرید و آن را به کمتر از ۵ دقیقه برسانید، با این روش
ماهیانه حدود ۴۰۰۰ لیتر آب صرفه جویی خواهد شد.
بهتر است برای شستن سبزی ها ابتدا آنها را در ظرفی بخیسانید و سپس آب بکشید.
از جریان آب به منظور آب شدن یخ گوشت یا دیگر مواد غذایی منجمد استفاده نکنید.
فرزندان
خود را در مورد نیاز به حفاظت از آب آگاه کنید. از خرید اسباب بازی ها و
سرگرمی هایی که به یک جریان ثابت آب نیازدارند، خودداری نمایید.
هنگام استفاده از دستشویی شیر آب را به طور مداوم باز نگذارید چون جریان دائم آب موجب هدر روی آن می شود.
اگر دوش حمام
شما در طی کمتر از ۲۰ ثانیه یک ظرف چهار لیتری را بتواند پر از آب کند در
آن صورت حتما آن را با یک سر دوش کاهنده مصرف تعویض کنید.
برای نظافت حیاط به جای مصرف آب بهتر است از جارو استفاده شود.
درباغچه خانه،
درختان، بوته ها و چمن های بومی و مقاوم به خشکی که به آب کمتری نیازدارند و
تحمل ماه های گرم تابستان را دارند، بکارید.
تمام شیلنگ ها، اتصالات و شیرها را به طور مرتب کنترل کنید تا از نشتی آب جلوگیری شود.
ضروری است برای اطمینان از سلامت لوله ها و شیرهای آب؛ آنها مرتبا کنترل شوند.
درمواقع
جایگزینی یا افزودن گل و گیاه در باغچه خانه، گیاهی را انتخاب کنید که آب
کمتری مصرف کند. به این طریق سالانه ۲۲۰۰ لیتر آب برای هر گیاه قابل صرفه
جویی خواهد بود.
ازنصب سیستم های آب تزئینی (مثل فواره ها) اجتناب کنید. مگر اینکه آب در سیستم بازیافت شود. همچنین سیستم را درجایی نصب کنید که تلفات کمی در اثر تبخیر و باد داشته باشیم.
لوله های آب منزل خود را عایق بندی کنید. عایق کاری لوله های آب گرم، روشی است که هدررفتن آب را قبل از خروج آب گرم کاهش می دهد.
لوله های آب گرم را عایق بندی کنید تا برای رسیدن آب گرم به شیرآب، لازم نباشد آن را بی جهت بازبگذارید.
هرگز آبی را که می توان به مصارفی نظیر آبیاری و یا شست وشو رسانید، فاضلاب حساب نکنید.
ماشین های لباس شویی معمولا مقدار زیادی آب مصرف می کنند. بنابراین اگر از تعداد دفعات کاربرد ماشین لباسشویی بکاهید، عملا در مصرف آب صرفه جویی کرده اید.
یک بطری پر از
آب یا یک کیسه نائلونی پراز شن و کاملا در بسته را در مخزن توالت فرنگی و
یا فلاش تانک قرار دهید تا مصرف آب را در هربارکشیدن سیفون کاهش دهید.
آب خنک مورد مصرف خود را همواره دریخچال نگهدارید تا مجبور نباشید شیر آب را برای مدتی بازبگذارید تا آب خنک شود.
برای نوشیدن آب به جای آنکه شیر آب را مدت زیادی باز بگذارید، بهتراست ابتدا چند قطعه یخ در لیوان قرار دهید و سپس شیر آب را بازکنید.
بحران آب در ایران سلسله چالشها و مشکلات ناشی از کمبود آب و استفاده نادرست از منابع آب در کشور ایران است.
ایران کشوری با اقلیم عمدتاً گرم و خشک است. رشد سریع جمعیت مهمترین عامل کاهش سرانه آب تجدیدشونده کشور در قرن گذشته بوده است. جمعیت ایران در طی این هشت دهه، از حدود ۸ میلیون نفر در سال ۰۶-۱۳۰۰ به ۷۸ میلیون نفر تا پایان سال ۱۳۹۲ رسیده است. بر این اساس میزان سرانه آب تجدیدپذیرساﻻنه کشور از میزان حدود۱۳۰۰۰ متر مکعب در سال ۱۳۰۰ به حدود ۱۴۰۰ متر مکعب در سال ۱۳۹۲ تقلیل یافته و در صورت ادامه این روند، وضعیت در آینده به مراتب بدتر خواهد شد.
منابع آب تجدید پذیر کل ایران به ۱۳۰ میلیارد متر مکعب بالغ میگردد. مطالعات و بررسیها نشان میدهد که در سال ۱۳۸۶ از کل منابع آب تجدیدشونده کشور حدود ۸۹/۵ میلیارد متر مکعب جهت مصارف بخشهای کشاورزی، صنعت و معدن و خانگی برداشت میشده است که حدود ۸۳ میلیارد متر مکعب آن (۹۳ درصد) به بخش کشاورزی، ۵/۵ میلیارد متر مکعب (۶ درصد) به بخش خانگی و مابقی به بخش صنعت و نیازهای متفرقه دیگر اختصاص داشته است.
با توجه به میزان منابع آب و سرانهٔ مصرف، ایران از جمله کشورهایی است که در گروه کشورهای مواجه با کمبود فیزیکی آب قرار دارد. این گروه شامل کشورهایست که در سال ۲۰۲۵ با کمبود فیزیکی آب مواجه هستند. این بدان معناست که حتی با باﻻترین راندمان و بهرهوری ممکن در مصرف آب، برای تﺃمین نیازهایشان آب کافی در اختیار نخواهند داشت. حدود ۲۵ درصد مردم جهان از جمله ایران مشمول این گروه میباشند.
براساس شاخص فالکن مارک، کشور ایران در آستانه قرار گرفتن در بحران آبی است. با توجه به اینکه در دهه ۱۳۸۰ و ۱۳۹۰ خورشیدی حدود ۶۹ درصد از کل آب تجدیدپذیر سالیانه مورد استفاده قرار میگیرد، براساس شاخص سازمان ملل، ایران نیز اکنون در وضعیت بحران شدید آبی قرار دارد. بر اساس شاخص مؤسسه بینالمللی مدیریت آب نیز، ایران در وضعیت بحران شدید آبی قرار دارد. بنا بر شاخصهای ذکر شده، کشور ایران برای حفظ وضع موجود خود تا سال ۲۰۲۵ باید بتواند ۱۱۲ درصد به منابع آب قابل استحصال خود بیفزاید که این مقدار با توجه به امکانات و منابع آب موجود غیرممکن به نظر میرسد.
روزنامه واشنگتنپست در تیرماه ۱۳۹۳، اعلام داشت ایران در بین ۲۴ کشوری قرار دارد که وضعیت آب در آنها خطرناک است. واشنگتن پست، بحران ایران را ناشی از برنامهریزی نادرست در دوران جمهوری اسلامی دانسته است. در خردادماه سال ۱۳۹۳ خورشیدی، خبرگزاری جهانی طبیعت با انتشار خبری، بحران شدید آب را برای ایران یزرگترین چالش در دوران معاصر خواند. در این گزارش آمدهاست که بر اساس مستندات راهبردهای بینالمللی آینده (FDI)، ایران از سالها پیش در معرض بحران آب قرار داشته است، اما در سه دهه اخیر برای آن گامی برداشته نشده است. این گزارش حاکی از آن است که ایران از مرحلهٔ آمادگی برای خطر عبور کرده و هماکنون در خطر قرار دارد.
عیسی کلانتری، که در دههٔ ۱۳۷۰ وزیر کشاورزی جمهوری اسلامی ایران بوده است، بحران آب در ایران را تهدیدآمیزتر از خطر اسرائیل خوانده است.